Home Theater Center
مرکز بررسی سیستم های صوتی و تصویری
وقتی من بلندگو شنیدم که چهار روز بود باز شده بود و هنوز بوی نوی بلندگو نرفته بود.
بلندگوهای ایستاده TRIANGLE Antal Ez از کراس اورهای پیچیده ای استفاده می کند و نیاز به شرایط خاصی برای Break-in شدن دارن. برعکس خیلی از بلندگوها که با وولوم کم و کارکرد طولانی از حالت اولیه خارج میشن, این بلندگو نیاز به کمی جریان داره تا از حالت اولیه خارج بشه. اولین شوک باید حداقل 48 ساعت بعد ار آرامش به این بلندگو داده شود, اجازه بدید بلندگو در شرایطی که خودتون احساس می کنید درایورها جریان مناسبی دریافت میکنن کار کنه, اولین تغییر صدای این بلندگو در همین چند ساعت اولیه احساس می کنید. با گذشت زمان صدا یکپارچه تر میشه و بلندگو به صدای واقعیش نزدیک میشه.
آمپلی فایر:
CANOR Virtus M1 Reference Lin
کابل ها Cardas و از سری Cross بود
اولین شاخص مثبتی که در صدای این بلندگو شنیدم, حس آرامشی بود که صدا داشت, صدا به اندازه کافی جزئیات دیجیتال منتقل می کرد, حس خوشایند Bloom در فرکانس های بالا حس می کردم و من از صدا لذت می بردم.
صدا در ناحیه میانی با Fluency در محیط جریان داشت, بلندگو اجازه نمیداد های فرکانسی بر میدفرکانسی سوار بشه, این همون اتفاق بدی که در اکثریت هم قیمت ها و حتی گرون ترهای این برند بد شنیده میشه, در این بلندگو فرکانس های میانی روان و مستقل شنیده میشد. از کیفیت خوب میدباس بلندگو هم نمیشه گذشت, حس کندی و تنبلی که در بعضی از هم کلاس های این بلندگو می شنوم وجود نداشت, صداها بسیار سریع و با جزئیات خوبی پخش میشد. من بر این باور هستم که این صدا با کارکرد بیشتر بهتر هم خواهد شد.
صدای Antal Ez بیشتر از این که به Neutrality بالا مثل B&W نزدیک باشد Warmness به شنونده منتقل می کد! اما نمی تونم بگم Neutrality صدا کم بود من حس موزیکالیتی که از یک بلندگوی های فای انتظار داشتم ازش گرفتم. صدا یکپارچه و با کمی حس آنلالوگ پخش میشد, (که بخاطر آمپلی فار بود) که برای یک استند با این قیمت مناسب بود.
با این که Antal Ez در وولوم بالا با آمپلی فایرهای ترانزیستوری کمی به صدا دیستورشن و استرتس میده! اما با CANOR خیلی خوب کنار آمده بود و صدا تمیز و با استرس کمی اجرا میشد.
من در ابتدا فکر میکردم صدای باس Exaggerated شده ای باید از این بلندگو بشنوم! اما اشتباه می کردم, ناحیه پایین خیلی خوب همراه با موزیک کنترل میشد و تقریباً میتونم بگم ضربات فرکانس پایین خارج از موزیک و به صورت مصنوعی نشنیدم!
باز هم باید به اجرای ناحیه میدرنج این بلندگو اشاره کنم که حتماً با کارکرد بیشتر Bloom قشنگ تری خواهد داشت, تا همین جا که من شنیدم هم ووکال جلو و با پویایی خیلی خوبی اجرا میکرد, و من واقعا داشتم از صدا لذت می بردم.
جای که من نشسته بودم Soundstage در ناحیه فرکانس بالا و میانه خیلی خوب بود, در فرکانس پایین هم میتونست بهتر بشه که خوب با توجه به شرایط نچندان مناسب اکوستیک بد نبود. بنظرم بلندگوی قوی در ایجاد Soundstage است.
TRIANGLE Antal Ez توانایی خوبی در کنترل و اجرای اینتروال ها داشت, که میشه همون سکوت در صدا, اما بنظرم کمی در تکمیل Scale نت ها ضعیف بود! که من همونجا گفتم این میتونه با کارکرد بیشتر و خارج شدن سلف های کراس اور از حالت مغناطیسی بهتر هم بشه و به ایده ال من نزدیک بشه. تا همین جا هم خوب بود.
من این بلندگو خوش صدارو پیشنهاد می کنم :)
خوش باشید
دست یابی به تجربه اجرایی Triangle Borea BR03 یک مقدار خلاف عرف آن چیزی است که قبلا از صدای بوک شلف های ارزان قیمت به آن خو گرفته ایم.
من با بلندگوی Borea BR03 حدود ۹۰ دقیقه با تراک های که قبلا هم بارها شنیده بودم موزیک گوش کردم.
حقیقتا درک شفافیت و عمق ادراکی در بلندگوی با این رنج قیمت پایین بی نظیر است! اصلا نمیتوانم ادعا کنم مثل یک بلندگوی رده بالا می تواند من را درگیر کند, اما این توانایی را هم داشت که من به شاخص های موزیکال توجه کنم تا ایراداتی که به این بلندگو وارد است.
اجرای باس در ووفر 6 اینچی بی نظیر است, و صدا کل فضا را فرا می گیرد.
توییترهای ابریشمی ارزان قیمت این بلندگو گاهی افکت های کناری دارند, همراه با Over Tone ناخالص! اما این مشکل در فرکانس های بالا گوش شنونده را آزار نمی دهد و می شود طولانی مدت از موزیک لذت برد.
خواننده کوبایی که شروع به تک خوانی یک قطعه موسیقی می کند انگار موسیقی مثل یک پر خیلی سبک صورت را لمس می کند.
صدای پیانو در Borea BR03 از شفافیت و دینامیک خوبی برخوردار است با اجرای احساسی و تونالیتی که به شما اجازه می دهد صدای پیانو را تحسین کنید.
اگه دنبال یک اسپیکر ارزان با صدای شفاف هستید که یک اتاق متوسط را ساپورت کند, بلندگوی Triangle Borea BR03 را اول لیستتان قرار دهید.
از نکات منفی این بلندگو می شود به اسمبل کمی ضعیف آن اشاره کرد! که با توجه به مونتاژ چین بودن و قیمت این مدل می شود از آن چشم پوشی کرد.
یک روز پس از انتشار نسخه دیجیتال فیلم فیوریوسا: حماسهٔ مکس دیوانه ( Furiosa: A Mad Max Saga) کمپانی Kaleidescape نسخه اختصاصی خود را با حجم حدودا 82 گیگ, صدای دالبی اتموس غیر فشرده و +4K HDR10 برای ما ویدئوفایل ها عرضه کرد:
و این یکی از سریع ترین بررسی های صدا و تصویر یک فیلم در تاریخ این سایت است!
تصویر:
من فکر می کردم در قسمت دوم "مکس دیوانه" هم باید شاهد رنگ های اشباعی باشیم که با مهارت خیره کننده در فضای رنگی HDR همچنان یکی از بهترین ابرداده ایستا (Static Metadata) موجود بروی نسخه فیزیکی UHD بلوری باشد. اما "برادران وارنر" قسمت دوم را با دو فضای رنگی دالبی ویژن و +HDR10 با ابرداده پویا (Dynamic Metadata) عرضه کرده است.
از سکانسی که فیوریوسا هلو را از درخت چید بازی رنگ و نور آغاز می شود, و در طول دو ساعت و نیم زمان فیلم بیننده را در فضای رنگی خود غرق می کند.
شاید خیلی فضای فیلم به دلیل رنگ های شارپ و هایلایت های بسیار درخشان به حال و هوای آخرزمانی فیلم نزدیک نباشد! اما در هیچ یک از سکانس های فیلم از لات های رنگی استفاده نشده است و هرآنچه می بینیم شات به شات توسط تیم کالوریست های فیلم ساخته شده است, که نمی شود این کار زمان بر و بسیار حرفه ای را نادیده گرفت و تحسین نکرد.
سکانس های شب در فیلم با توجه به این که در واقعیت در روز ضبط شدن و از تکنیک Overexpose هم استفاده شده تا در مراحل DI نور سفید به آبی تبدیل کنند و پویا بودن ابرداده ها نیز کمک کرده تا جزئیات خیره کننده ای را در سکانس های شب در فیلم ببینیم.
رنگ های پولیش خورده و درخشان با هایلایت های که چشم را خیره می کند, همراه با جزئیاتی که وضوح واقعی 4K را نمایش می دهد خلاصه ای از تصویر Furiosa نسخه Kaleidescape است.
صدا:
من فیلم را بروی وولم مستر سیستم خودم تست کردم و در هیچ سکانسی لازم ندیدم 5 تا 10 دسی بل وولوم را افزایش بدم, که نشان میده صدای نسخه ی Kaleidescape دستکاری نشده است.
جلوه های صوتی هم باز از سکانسی که فیوریوسا هلو را از درخت می چیند شروع می شود, پن کردن صدای حشرات در بین کانال های سقفی بسیار دقیق و واضح شنیده می شود. (تکنیک Panning به حرکت یک افکت صوتی از چپ به راست یا بلعکس گفته می شود) در صدای استریو هم به چپ و راست شدن صدای سازها پن کردن میگن. در همین سکانس صدای جنگل هم با جزئیات صوتی فوق العاده ای بروی سقف شنیده می شود, حرکت حشرات و صداهای جنگل بروی سقف و کانال های ساراند از دموهای خود شرکت دالبی هم قوی تر و پر جزئیات تر هستند.
سکانسی که فیوریوسا با هد شات آدم بدهارو هدف قرار میداد, حرکت گلوله هارو در یک فضای عریض و یزرگتر از فضای سینمایی خودم میشنیدم, شلیک آر پی جی انتهای همان سکانس هم یکی از پانچ های خوب فیلم بود.
کانال LFE در این فیلم در سکانسی که کاروان داخل دره و بین دیواره های سنگی حرکت می کرد, بی نطیر کار شده است! ساخت جلوه های فرکانس پایین که از بازتاب های دیواره های سنگی شنیده می شود کار بسیار دشواری است و در بسیاری از فیلم ها از ضعف های صداگذاری بحساب می آید. اما این تنها نکته مثبت فیلم در کانال LFE است! صدای های فرکانس پایین کیک بیس ندارن و در اکثر صحنه های اگشن به بیننده شوک وارد نمی کنن! در نکاتی که در زمان تست فیلم نوشتم این گونه آمده است :) که یک ساعت و نیم از فیلم گذشته و من کیک بیس تاثیرگذاری در صدا نشنیده ام, بیس ها سنگین هستند اما تاثیرگذار نیستند.
از نقاط قوت فیلم به وضوح و جلو بودن صدای دیالوگ باید اشاره کرد.
در اواسط فیلم موزیکی با نت های بسیار شبیه به موزیک متن فیلم گلادیاتور شنیده می شود که کاملا با تکنیک دالبی انموس میکس شده است که برای من بسیار جذاب بود, آن تمپوهای حماسی و سازهای بادی که فضای کانال های سقفی را برای لحضاتی پر می کنند, همراه با اگشن و انفجارهای همان صحنه یکی از به یاد ماندنی ترین سکانس های این فیلم را در جلوه ها صوتی رقم می زند.
در کل از صدای فیلم فیوریوسا: حماسهٔ مکس دیوانه لذت بردم و اگر ضعف کانال LFE را کمی نادیده بگیریم از من نمره قابل قبولی می گیرد.
تصویر نسخه Kaleidescape
صدا Dolby Atmos
در این مطلب کوتاه کمی خارج از نگاه اودیوفایلی به تفاوت های صدای لامپ با ترانزیستور از نگاه یک مهندس صدا صحبت خواهم کرد.
تفاوت صدا در سیستم های استریو خانگی با صدای استودیوی در Saturation اضافی هست که در طراحی آمپلی فایرها برای شیک تر شدن و گرم شدن صدا از آن استفاده می شود. ( اشباع در صدا چطور به وجود میاد؟)
قدیمی ترین و همچنان بهترین اشباع کننده صدا Tube "لامپ ها" هستند, تمام اشباع کننده های صدا به نوعی خطا ها و خراب کاری های هستند که سخت افزار بر سر هارمونیک های صدا می آورد, خراب کاری های که ما شنوندگان صدا از آن ها لذت می بریم.
در تمام آمپلی فایرهای لامپی و ترانزیستوری (حالت جامد) یک پرادازش هاروموینک بروی صدا انجام می شود.
در آمپلی فایرهای لامپی موج صدا پس از عبور از لامپ های تقویت ابتدایی (پری آمپلی فایر) هارمونیک های زوج بروی صدا سوار میشن, فرض کنید نت فاندامنتال لامینور که لا هست, اگر روی 440 هرتز در نظر بگیریم, تمام هارمونیک های زوج که میشه دو برابر چهار برابر شش برابر و هشت برابرش که میشه 880 هرتز و الی آخر در تقویت لامپ افزایش پیدا می کنند, یعنی میاد ابتدا 440 هرتز افزایش میده, بعد میره 880 هرتز افزایش میده و به همین ترتیب به صورت زوج تکرار می شود, در واقع لامپ با نت دو و می کاری نداره و میاد تمام هارمونیک های زوج نت لا افزایش میده, به این شکل لامپ اشباع بروی صدا انجام میده که باعث میشه تمام هارمونیک های فاندامنتال نت زوج افزایش پیدا کنه و شخصیت صدا تغییر پیدا کنه و صدا گرم تر شنیده شود.
در آمپلی فایرهای Solid State ترانزیستوری هم این تغییر در هارمونیک های صدا صادق است و اشباع در هارمونیک ها انجام می شود, با این تفاوت که دیگه مثل لامپ هارمونیک های زوج افزایش پیدا نمی کند, در سالید استیت ها افزایش هارمونیک ها به صورت فرد انجام میشه, به این شکل که اگر همان نت 440 هرتز لا در نظر بگیرید, در سالید استیت ها خودش و سه برابرش افزایش میده, فرد هارو افزایش میده, این باعث میشه در صدا درجه پنجم فاندامنتال اقزایش پیدا کنه. به این دلیل هست که در صدای ترانزیستور ما صدای شیک تری به نسبت لامپ که گرم هست می شنویم.
در سیستم های های فای برای داشتن هارمونیک های اشباع شده زوج و فرد از طراحی هایبرید (ترکیب لامپ و ترانزیستور) هم استفاده می کنند که شخصیت و گرم بودن صدارو باهم داشته باشیم, بحث در مورد این که چقدر طراحی هایبرید باعث می شود هارمونیک های کامل تری در صدا داشته باشیم خود جای بحث دارد.
خوش باشید
اهمیت ساب ووفر در صدا انقدر زیاد است, که بازهم لازم دانستم به نکاتی کوتاه در مورد این کامپوننت پرحاشیه در دنیای صدا بپردازم...
یکی از تفاوت های که در میکس صدای موزیک استریو و چند کاناله با صدای سینمایی چندکاناله است, تفاوت Bass management با LFE است.
در میکس موزیک چه استریو و چه چندکاناله ما کانال LFE که مخفف (Low Frequency Effect) است را نداریم. در میکس موزیک از سیستم Bass management استفاده می کنیم, که در ابتدا در میکس های دالبی پرولاجیک در سینما استفاده میشد (در مطالب متعدد به تکنیک های مختلف میکس سینمایی پرداختیم), در این سبک از میکس صدا هر چند تعداد کانال صوتی داشته باشیم از 5.1 کانال که پایه میکس چندکاناله است, تا دالبی اتموس و dts-X از تکنیک "مدیریت باس" استفاده می کنیم, در این تکنیک تمام فرکانس های صوتی زیر 60 هرتز به مدار SUM ارسال می شود و پس از فشرده سازی به مدار پری امپ و سپس به آمپلی فایر پسیو یا اکتیو ساب ووفر ارسال می شود. در این سیستم کانال ساب ووفر ترکیبی از فرکانس های کات شده بازده فرکانسی 60 هرتز که فرکانس طلایی باس در موزیک است تشکیل شده است.
برندهای مثل Genelec ساب وفرهای با امکان Bass management دارند, که فقط کافی کانال های صوتی از کارت صدا به ساب ووفر ارسال کنید و خود ساب در فضای که قرار دارد مدریت باس انجام داده و خروجی می دهد. البته میکس من و مهندسین صدای بسیار حرفه ای هیچ وقت از این نوع کامپوننت ها برای میکس و مسترینگ استفاده نمی کنند, و میکس هاشون کاملا توسط گوش و ناب های کنسول های آنالوگ انجام می شود.
(در سال های اخیر میکس دالبی اتموس در بین آرتیست ها و تهیه کنندگان موسیقی بسیار محبوب شده است.)
در میکس سینمایی ما کانال LFE داریم که بلعکس Bass management که کانال ساب ووفر ترکیبی از فرکانس های زیر 60 هرتز تمام کانال های صوتی بود, یک کانال صوتی فرکانس پایین کاملا مجزا داریم که در بازده فرکانسی 120 هرتز ماکزیمم تا 40 هرتز مینیمم داریم, که به میکس من اجازه می دهد افکس های صوتی ساخته شده برای این کانال را وارد میکس چندکاناله کند, از این تکنیک در حال حاظر فقط برای صدای سینمایی استفاده می شود و در صنعت موسیقی تا به امروز کاربردی ندارد.
خوش باشید
مطالب مرتبط:
با تصور این که بخش نخست "مراحل اصلاح رنگ فیلم" را مطالعه کرده باشید و بدون زیاده گویی وارد بخش دوم می شویم...
برای اینکه بتوانیم بر روی فایل نهایی و پس از ادیت اصلاح رنگ حرفه ای انجام بدیم بدیهی ترین کاری که باید قبل از فیلمبرداری انجام داده بشه این هست که دوربین روی حالت فیلمبرداری لاگ (لگاریتمیک) تنظیم شده باشد. حالا فیلمبرداری لاگ یعنی چی؟
اگر در ویدیو نور به قدری شدید باشد که ما سفید مطلق داشته باشیم (255،255،255) یا برعکس، نور به قدر کم باشد که در تصویر سیاه مطلق داشته باشیم (0،0،0) اصطلاحاً با مشکل Clip شدن تصویر مواجه خواهیم شد, به این معنی که در تصویر جزئیات از دست رفته داریم و نمی توانیم جزئیات از دست رفته را ریکاوری کنیم. مگر با تکنیک های خاص که برای مسترینگ فیلم های قدیمی ار آن استفاده می کنیم.
برای اینکه در تصویر جزئیات از دست رفته نداشته باشیم و جایی از تصویر کاملا سفید یا کاملا سیاه نشه دوربین میاد تصویر رو با حالتی ضبط میکنه که اولا قسمت های تاریک صحنه اونقدر ها هم تاریک نباشن؛ در ثانی قسمت های روشن تصویر اونقدر ها روشن نباشن و در نهایت رنگ تصویر اونقدر ها حالت اشباع نداشته باشد.
ما به این حالت میگیم فیلمبرداری لاگ؛ و این به ما کمک میکنه در مراحل اصلاح رنگ و کالر گریدینگ بتونیم طبق سلیقه خودمون یا کارگردات تصویر رو به حالت عادی برگردونیم و اون Look نهایی را بروی تصویر اعمال کنیم.
با این کار اولین قدم برای شروع فرآیند اصلاح رنگ و بعد از اون شروع کالر گریدینگ هموار میشه:
تبدیل لاگ به Rec.709
اولین مرحله برای اصلاح رنگ در واقع همین تبدیل کردن ویدیو از حالت لاگ به rec 709 هست. رِک 709 همان فضای رنگی هست که اکثر ویدیو های موجود در دنیا را در بر میگیره, پس منطقی که اولین قدم توی اصلاح رنگ این باشه که فضای رنگی ویدیو رو تبدیل کنیم به همون فضای رنگی که در نهایت قراره به دست مخاطب برسه, متداولترین فضای رنگی در حال حاضر فضای رنگ Rec.709 هست.
DCI-P3، یک طیف رنگی گسترده تر از sRGB است. در واقع، این استاندارد برای نمایشگرهای سینمایی بهینه شده است, استفاده از DCI-P3 در فیلمسازی و سینما به دلیل داشتن رنگهای واقعیتر و زندهتر، توصیه میشود.
در فرآیند اصلاح رنگ آماتور و ساخت مستند و سریال های نمایش خانگی ما دنبال گرفتن Look و اتمسفر خاصی به تصویر نیستیم و کل کارهایی که انجام میدیم محدود میشه به تبدیل لاگ به ویدیویی نهایی و درست کردن وایت بالانس، نوردهی و کنتراست و اصلاح رنگ های تصویر, از این مرحله اگر جلوتر بریم وارد فرآیند کالر گریدینگ سینمایی شدیم.
کالر گریدینگ ویدیو یک روش پردازش پیشرفته تصویر است, در این روش تک تک پیکسلهای تصویر با توجه به رنگ و سطوح روشنایی مرتب میشوند تا تصویر در قالب یک گرید رنگی با دقت و کیفیت بسیار بالا نمایش داده شود.
اگر بخوام ساده تر صحبت کنم باید اینطوری بگم که مقدمه کالر گریدینگ انجام اصلاح رنگ هست اما بعد از اینکه اصلاح رنگ انجام شد لزومی به کالر گریدینگ نیست؛ مگر اینکه دنبال رسیدن به حال و هوا و اتمسفر خاصی در تصویر به خواست کارگردان باشیم, که در جریان اصلاح رنگ در سینمای حرفه ای و بازسازی نسخه های قدیمی و پروژه های بزرگ هالیوودی کاربرد دارد.
مطالب مرتبط:
Wharfedale برای جشن گرفتن هشتادوپنجمین سال فعالیت خود، مجموعههای LINTON که از تولیدات معروف گذشته این کمپانی انگلیسی بحساب میاد را با استفاده از مهندسی و مواد به روز بازتولید کرد. آخرین بلندگوی که به این مجموعه ملحق شده، لینتون جدید است.
لینتون اصلی در سال 1965 عرضه شد و این خط در تکرارهای مختلف تا پایان سال 1970 ادامه یافت. این یک مدل کلاسیک در زمان خود بود، و به عنوان یک بلندگوی Hi-Fi جدی اما نسبتاً مقرون به صرفه بین اودیوفایل ها از محبوبیت زیادی برخوردار بود.
لینتون جدید شباهت خانوادگی آشکاری با نسل قدیم خود دارد. این مدل نیز یک Standmount سه راهه است, که در مارکت امروزی تقریباً نادر است. دارای ابعاد مشابه با مدل کلاسیک لینتون با کابینتی با روکش چوب با ظاهری قدیمی ، اما استانداردهای ساخت کاملاً امروزی است.
Standmount به بلندگوهای بوک شلف با ابعاد نسبتاً بزرگ گفته می شود که بروی پایه قرار می گیرند.
لینتون با استفاده از یک درایور بیس بزرگ با مخروطی از جنس کولار 8 اینچی با بدنه ریختهگری شده بروی بافل عریض نصب شده است. در بالای ووفر این یک میدرنج 5 سانتی کولار قرار دارد که در محفظه آکوستیکی مجزا قرار دارد. در نهایت یک توییتر گنبدی پارچهای 25 میلیمتری با آهن ربای فریت با شار مغناطیسی گسترده پخش فرکانس های بالا را برعهده دارد.
مدل کلاسیک لینتون در دهه های 1960 و 1970 به دلیل کیفیت صدای غنی و طبیعی شناخته شده بودند. مدل جدید این ویژگی ها را حفظ می کند اما عملکرد را در هر بخش ارتقا می دهد. صدای لینتون جدید عمیق تر و کاملاً با موزیک ها و میکس های امروزی سازگار شده است، میدرنج آن پویایی بیشتری دارد و ووکال را طبیعی تر پخش می کند. صدای توییتر نسل جدید دامنه گسترده تری از فرکانس های بالا را بدون فوروارد شدن و با ساند استیجی بزرگ تر از ابعاد واقعی بلندگو پخش می کند.
این صدایی است که می توانید در آن غوطه ور شوید و خودتان را در آن گم کنید, یک بلندگوی نوستالژیک از گذشته که به سطحی مناسب برای آینده ارتقا یافته است.