Home Theater Center
مرکز بررسی سیستم های صوتی و تصویری
هنر افزودن گرما و شخصیت به صدا
- توضیحات
- دسته: آنچه باید بدانید
- نوشته شده توسط بهرنگ برزین
اشباع (Saturation) در سیستم‌های صوتی خانگی: هنر افزودن گرما و شخصیت به صداست...
در دنیای صوت خانگی، جایی که هدف بازتولید دقیق و شفاف صدا است، مفهوم اشباع (Saturation) ممکن است در نگاه اول متناقض به نظر برسد. اشباع ذاتاً نوعی اعوجاج هارمونیک (Harmonic Distortion) است که در اثر عبور سیگنال صوتی از یک سیستم غیرخطی ایجاد می‌شود. با این حال، درک عمیق و استفاده هنرمندانه از اشباع می‌تواند ابعاد جدیدی از گرما، غنا و شخصیت را به تجربه شنیداری در منزل بیافزاید و صدایی فراتر از بازتولید صرفاً "دقیق" ایجاد کند.
مفهوم اشباع ریشه در محدودیت‌های ذاتی تجهیزات صوتی آنالوگ دارد. در دستگاه‌هایی مانند لامپ‌های خلاء (Vacuum Tubes)، ترانسفورماتورها و نوارهای مغناطیسی (Magnetic Tapes) هنگامی که سیگنال ورودی از یک سطح معین فراتر می‌رود، سیستم دیگر قادر به بازتولید خطی آن نخواهد بود. این عدم خطی بودن منجر به تولید هارمونیک‌های جدید در سیگنال خروجی می‌شود.
این هارمونیک‌ها، که مضرب‌های فرکانس‌های اصلی هستند، به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
هارمونیک‌های زوج (Even Harmonics) این هارمونیک‌ها معمولاً صدایی گرم، ملایم و دلپذیر ایجاد می‌کنند و اغلب با اصطلاحاتی مانند "رنگ"، "غنا" و "نرمی" توصیف می‌شوند. اشباع ناشی از لامپ‌های خلاء معمولاً غنی از هارمونیک‌های زوج است.
هارمونیک‌های فرد (Odd Harmonics) این هارمونیک‌ها صدایی تیزتر، پرانرژی‌تر و گاهی خشن‌تر ایجاد می‌کنند و می‌توانند حس "قدرت" و "حمله" را به صدا اضافه کنند. اشباع ناشی از ترانزیستورها و نوار مغناطیسی اغلب شامل هارمونیک‌های فرد بیشتری است.
در دوران طلایی ضبط و پخش آنالوگ، این "اعوجاج" ناخواسته اغلب به عنوان یک ویژگی صوتی مطلوب در نظر گرفته می‌شد. مهندسان صدا دریافتند که اشباع می‌تواند به صدا عمق، حجم و شخصیتی منحصربه‌فرد ببخشد که در ضبط‌های "تمیز" دیجیتال اولیه فاقد آن بودند.
با ظهور فناوری دیجیتال، امکان شبیه‌سازی اشباع نزدیک به آنالوگ فراهم شد. پلاگین‌های نرم‌افزاری متعددی امروزه در دسترس هستند که قادرند انواع مختلف اشباع ناشی از لامپ‌ها، ترانزیستورها و نوار مغناطیسی را مدل‌سازی کنند.
اگرچه ممکن است استفاده از "اعوجاج" در یک سیستم صوتی خانگی با هدف بازتولید دقیق صدا متناقض به نظر برسد، اما کاربردهای ظریف و هوشمندانه اشباع می‌تواند تجربه شنیداری را به طور قابل توجهی بهبود بخشد:
افزودن مقدار کمی اشباع می‌تواند هارمونیک‌های دلپذیری ایجاد کند که به صدا عمق و غنا می‌بخشد و آن را از حالت "استریل" دیجیتال خارج می‌کند.
اشباع کردن فرکانس‌های میانی می‌تواند با تولید هارمونیک‌های جدید، فرکانس‌های میانی را پرتر و برجسته‌تر کند. این امر می‌تواند به ویژه برای سازهایی مانند گیتار، پیانو و وکال مفید باشد و باعث شود در میکس بهتر شنیده شوند.
کنترل داینامیک به صورت نامحسوس برخی از انواع اشباع، به ویژه اشباع ناشی از نوار مغناطیسی و لامپ‌های خلاء می‌توانند نوعی کمپرسور نرم (Soft-Knee Compression) را اعمال کنند. این امر باعث می‌شود تا اوج‌های صدا کمی گردتر شده و سطح کلی صدا یکپارچه‌تر به نظر برسد، بدون اینکه حس فشرده شدن مصنوعی به شنونده القا شود.
افزودن شخصیت و جذابیت در هر نوع اشباع، بسته به طراحی و منبع آنالوگ شبیه‌سازی شده دارد و دارای ویژگی‌های صوتی منحصربه‌فردی است.
بهترین نوع اشباع یا سچوریشن در نوار های مغناطیسی صورت می پذیرد. مگنت سچوریشن (Magnetic Saturation) یا اشباع مغناطیسی در نوارهای مغناطیسی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، ذرات مغناطیسی موجود بر روی سطح نوار به حداکثر میزان مغناطیس شدن خود می‌رسند و دیگر نمی‌توانند بیشتر مغناطیس شوند. برای درک بهتر این موضوع مراحل زیر را در نظر بگیرید:
در نوار های مغناطیسی میزان ذخیره بروی نوار بر پایه اینچ سنجیده می شود, که با چه دور یا سرعتی چه میزان "ترانزینت" بروی نوار دخیره شده است. در دخیره سازی نوار مغناطیسی واحدی داریم با عنوان Inches Per Second به اختصار IPS که نشان میده چه میزان ترانزینت های مختلف بروی یک اینچ ضبط می شود.
ترانزینت‌ها نقش بسیار مهمی در درک ما از صدا و موسیقی دارند:
ترانزینت‌های سازهای کوبه‌ای مانند درامز، پرکاشن و همچنین ضربه اولیه سازهای زهی یا کلیدهای پیانو را به طور قابل توجهی ریتم و ضرب آهنگ را در موسیقی ایجاد می‌کنند.
ایجاد حس پانچ و حمله(Punch & Attack) ترانزینت‌ها حس قدرت، وضوح و ضربه اولیه را به صداها می‌بخشند. تا یک کیک درام با ترانزینت قوی، "پانچی" و کوبنده به نظر برسد.
میزان سچوریشنی که نوار ایجاد می کند به IPS بستگی دارد,که با دورهای 6 بعدی 7.5 بعدی 15 و 30 هستند. سرعت 30 بیشترین حد هست و سچوریشن کمتری در آن اتفاق می افتد و فرکانس های بالا بهتر ضبط می شوند, هرچقدر IPS پایین تر بیاید و به 7.5 نزدیک شود سچوریشن دلنشین تری را خواهید شنید, برای موزیک راک و متال IPS 15 محبوبیت بیشتری دارد, چون هم های فرکانسی های شفافی داریم و هم بروی ساز های الکترونیک سچوریشن نرم تری را خواهیم داشت.
استفاده از انواع مختلف اشباع می‌تواند به موسیقی شخصیت و جذابیت خاصی ببخشد و آن را از سایر آثار متمایز کند.
در حالی که اشباع می‌تواند ابزاری قدرتمند برای بهبود صدا باشد، استفاده نادرست و بیش از حد از آن می‌تواند منجر به صدایی ناخوشایند، مبهم و خشن شود. در سیستم‌های صوتی خانگی، هدف معمولاً ظرافت و حفظ جزئیات است.
اعتدال: کلید اصلی استفاده موفقیت‌آمیز از اشباع است. مقدار کمی اشباع می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، در حالی که استفاده بیش از حد می‌تواند کیفیت صدا را تخریب کند. به عنوان نمونه می شود به سیستم های اشاره کرد که از چندین طبقه لامپ از سورس صدا تا پری و آمپلی فایر در آنها استفاده شده است! توجه داشته باشید که لامپ های خلاء با ولتاژ و الکتریسیته کار می کنند, و با کمی نوسان در ولتاژ تعداد الکترون‌هایی که در واحد زمان از یک نقطه عبور می‌کنند، کمتر می‌شود, در نتیجه خروجی لامپ های خلاء معمولا ثابت نیست, زمان روشن بودن, مدت روشن بودن, و فشاری که روی لامپ هست همگی در خروجی نهایی لامپ ها تاثیرات مثبت و منفی دارند.
در نهایت، اشباع در سیستم‌های صوتی خانگی نباید با افزودن کامپوننت های لامپی زیاد و اعمال سچوریشن های سنگین صرفاً به عنوان یک نوع اعوجاج ناخوشایند به صدا اضافه شود. با درک عمیق ریشه‌های آنالوگ در این پدیده و استفاده هوشمندانه از اشباع به عنوان یک ابزار هنری قدرتمند برای افزودن گرما، عمق، شخصیت و جذابیت به صدا از جادوی اشباع برای ارتقای سیستم صوتی خانگی خود به سطحی بالاتر لذت ببرید.
موارد مرتبط:
ورود اعضاء
مطالب برتر
2.لطفا در هنگام پاسخ دادن به سوالات از به کارگیری الفاظ و جملاتی تحقیرآمیز که باعث دلسردی کاربر سوال کننده شود خودداری کنید.